Patroni roku 2025

Utworzono dnia 07.01.2025

Posłowie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej zdecydowali, że patronami 2025 roku zostali: Stefan Żeromski, Antoni Słonimski, Olga Boznańska, gen. Kazimierz Sosnkowski, Franciszek Duszeńko. Ponadto rok 2025 został ogłoszony: Rokiem Milenium Koronacji Dwóch Pierwszych Królów Polski w Gnieźnie i Rokiem Polskich Bohaterów z Katynia, Charkowa, Miednoje, Bykowni i innych miejsc.

W 2025 roku przypada setna rocznica śmierci Stefana Żeromskiego „jednego z najwybitniejszych polskich pisarzy, duchowego autorytetu polskiej inteligencji, autora opowiadań, powieści, dramatów i reportaży, które ukształtowały narodowe myślenie wielu pokoleń Polaków”. W uzasadnieniu uchwały posłowie zaznaczyli, że „był twórcą przekonanym o doniosłej funkcji literatury, wierzył bowiem w szczególne posłannictwo pisarza i w jego odpowiedzialność za kształtowanie losu narodu i Ojczyzny. Bogatej twórczości literackiej Żeromskiego towarzyszyła równie intensywna wieloletnia działalność niepodległościowa i patriotyczna oraz praca społeczna”.

W 2025 roku będziemy obchodzić 130. rocznicę urodzin Antoniego Słonimskiego – polskiego poety, pisarza, tłumacza, publicysty, rysownika, krytyka literackiego, człowieka wielu talentów. Posłowie podkreślili, że „był współzałożycielem pierwszej w Polsce organizacji ochrony praw autorskich, znanej dziś jako Związek Autorów i Kompozytorów Scenicznych”, który „w swojej działalności publicznej sprzeciwiał się przemocy politycznej” oraz „wykorzystywał swoją pozycję do walki o prawa materialne twórców i bronił wolności słowa”, a także „był uważany za jeden z największych autorytetów moralnych”.

Patronką roku 2025 została malarka Olga Boznańska. Okazją do uhonorowania artystki jest przypadająca w tym roku 160. rocznica urodzin oraz 85. rocznica śmierci. Parlamentarzyści napisali w uzasadnieniu, że „obrazy Olgi Boznańskiej należą do najważniejszych dzieł polskiego malarstwa modernistycznego i kanonu historii sztuki, a jej kariera stanowi przykład jednego z najwybitniejszych polskich sukcesów artystycznych na arenie międzynarodowej”.

W 2025 roku przypada 140. rocznica urodzin Generała Kazimierza Sosnkowskiego – „człowieka symbolu wytrwałej walki o niepodległość, znakomitego organizatora Wojska Polskiego i niezłomnego orędownika sprawy polskiej na arenie międzynarodowej”. Kazimierz Sosnkowski był jednym z najbliższych współpracowników Józefa Piłsudskiego i „wniósł wielki wkład w zwycięstwo nad bolszewikami w Bitwie Warszawskiej”.

Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanowił rok 2025 Rokiem Franciszka Duszeńki – jako hołd dla dokonań artystycznych wybitnego rzeźbiarza i przypadającą w tym roku 100. rocznicę urodzin. W uchwale napisano: „do historii przeszły zwłaszcza dwie nadzwyczajne realizacje pomnikowe Franciszka Duszeńki: pomnik Ofiar Obozu Zagłady w Treblince z 1964 roku, wykonany razem z Adamem Hauptem, oraz pomnik Obrońców Wybrzeża na Westerplatte w Gdańsku z 1966 roku, wykonany razem z Adamem Hauptem i Henrykiem Kitowskim. Prace artysty znajdują się w zbiorach m.in. Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Gdańsku oraz Muzeum Sztuki Medalierskiej we Wrocławiu”. Należy podkreślić, że artysta przez kilkadziesiąt lat pracy pedagogicznej kształcił kilka pokoleń młodych twórców.

W 2025 roku przypada 1000. rocznica koronacji w Archikatedrze Gnieźnieńskiej dwóch pierwszych królów naszego państwa: Bolesława Chrobrego oraz Mieszka II Lamberta. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, w uznaniu znaczenia tych wydarzeń ustanowił rok 2025 Rokiem Milenium Koronacji Dwóch Pierwszych Królów Polski w Gnieźnie. W uchwale podkreślono, iż „upamiętnienie wstąpienia na tron Bolesława Chrobrego oraz Mieszka II Lamberta jest wspomnieniem wszystkich tych, którzy skupieni wokół idei rodzącego się państwa polskiego, poświęcali czas, energię, a niekiedy i życie, byśmy dziś byli częścią dumnego grona krajów Europy z wielowiekową tradycją państwowości”.

Rok 2025 został ogłoszony Rokiem Polskich Bohaterów z Katynia, Charkowa, Miednoje, Bykowni i innych miejsc. W uzasadnieniu uchwały czytamy, że „zbrodnia ludobójstwa, której dokonano wiosną 1940 roku, jest bezprzykładnym w historii mordem na przedstawicielach polskiej inteligencji i elit państwowych” oraz że „Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, ustanawiając patronat polskiej bohaterskiej elity nad rokiem 2025, chce, aby przypomniano ich postacie – ludzi o ogromnych zasługach dla Polski, bezkompromisowych patriotów przechowujących i czynnie realizujących etos polskiej inteligencji”.

Opracowano na podstawie: https://www.sejm.gov.pl/ (dostęp 07.01.2025r.)