Patroni 2023 roku

Utworzono dnia 10.01.2023

Corocznie Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia patronów roku, ich wybór wiąże się
z upamiętnieniem rocznic i wydarzeń ważnych dla polskiej kultury i dziedzictwa narodowego.

Mecenasami roku 2023 zostali:

Wojciech Korfanty – wybitny polityk, myśliciel społeczny i publicysta na stałe związany
z chrześcijańską demokracją. W czasach II Rzeczypospolitej był członkiem Naczelnej Rady Ludowej, kierującej zwycięskim Powstaniem Wielkopolskim, a następnie dyktatorem III Powstania Śląskiego w wyniku którego najbardziej uprzemysłowione tereny Górnego Śląska stały się częścią Polski.
W drugiej połowie 1923 roku piastował stanowisko wicepremiera w rządzie Wincentego Witosa,
w okresie sanacji znalazł się w opozycji, czego skutkiem była przymusowa emigracja i pobyt
w więzieniu. „Zawsze wierzył w Polskę, dla której poświęcił całe swoje życie” – stwierdził Sejm
w uchwale. 20 kwietnia 2023 roku przypada 150. rocznica urodzin Wojciecha Korfantego.

Paweł Edmund Strzelecki – wybitny badacz, podróżnik, odkrywca i filantrop. Jako pierwszy Polak indywidualnie, w celach naukowych okrążył kulę ziemską. Badał tereny Ameryki Północnej
i Południowej, Australii, Nowej Zelandii i Tasmanii. Dokonał wielu odkryć: badał Wielkie Góry Wododziałowe, odkrył najżyźniejszy rejon rolniczy Australii – Gippsland, a najwyższy szczyt kontynentu australijskiego nazwał Mount Kościuszko (Górą Kościuszki) na cześć przywódcy insurekcji z 1794 roku. W 2023 roku przypada 150. rocznica śmierci Pawła Edmunda Strzeleckiego.

Aleksander Fredro – najwybitniejszy polski komediopisarz, pamiętnikarz i poeta, a także żołnierz kampanii napoleońskich. Był autorem kilkudziesięciu utworów scenicznych wystawianych

w teatrach Warszawy, Krakowa i Lwowa takich jak np.: „Śluby panieńskie czyli magnetyzm serca”, „Zemsta” czy „Pan Jowialski”. Jak zaznaczyli posłowie, Fredro będąc 16-letnim chłopcem wstąpił jako ochotnik do armii Księstwa Warszawskiego dowodzonej przez księcia Józefa Poniatowskiego,
w 1812 roku był uczestnikiem wyprawy na Moskwę. Za męstwo został odznaczony orderami Virtuti Militari oraz Legii Honorowej. W 2023 roku obchodzimy 230. rocznicę urodzin twórcy.

Aleksandra Piłsudska – działaczka niepodległościowa, członkini Polskiej Organizacji Wojskowej
i Polskiej Partii Socjalistycznej. Żona Józefa Piłsudskiego. Odznaczona za męstwo orderami Virtuti Militari, Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Niepodległości. Działała w Organizacji Bojowej PPS, była działaczką społeczną, współpracowała ze Związkiem Strzeleckim. W czasie I wojny światowej wstąpiła do Legionów Polskich. W uchwale Sejm podkreślił jej zaangażowanie w działalność społeczną: pomoc dla sierot, organizowanie przedszkoli i szkół dla rodzin wojskowych, wsparcie najbiedniejszych i bezdomnych, tworzenie bibliotek i świetlic dla młodzieży. W 2023 roku obchodzimy 60. rocznicę śmierci Aleksandry Piłsudskiej.

Maurycy Mochnacki – konspirator, dziennikarz, krytyk literacki, pianista, członek niemal wszystkich ówczesnych tajnych sprzysiężeń przeciw Rosji w Warszawie, żołnierz Powstania Listopadowego, odznaczony Virtuti Militari. „Do dziś wiele z jego diagnoz na temat natury Rosji i jej imperialistycznych dążeń związanych zwykle także z kulturowym barbarzyństwem nie straciło na aktualności” – podkreślił Sejm RP w uchwale. 13 września 2023 roku przypada 220. rocznica urodzin Maurycego Mochnackiego.

Jadwiga Zamoyska – „współtwórczyni Fundacji Zakłady Kórnickie, zaangażowana społecznie patriotka, służebnica Boża, poliglotka, autorka spójnego systemu pedagogicznego, założycielka pierwszej w Polsce zawodowej szkoły gospodarstwa domowego i prekursorka myślenia o oświacie w kategoriach zarządzania projektem” – napisano w uchwale. Sejm podkreślił, że wszystkim dziełom Zamoyskiej przyświecało motto „Służyć Bogu, służąc Ojczyźnie, służyć Ojczyźnie, służąc Bogu”. Była jedną z pierwszych osób odznaczonych Orderem Odrodzenia Polski. 4 listopada 2023 roku będziemy obchodzić 100. rocznicę śmierci Jadwigi Zamoyskiej.

Jerzy Nowosielski – wybitny malarz, rysownik, scenograf, pedagog, filozof, teoretyk sztuki
i myśliciel religijny. Uważany za jednego z najwybitniejszych współczesnych pisarzy ikon oraz zasłużoną postać polskiej kultury współczesnej. „Jego sztuka do dziś uznawana jest za zjawisko unikatowe, łączące w sobie strefę sacrum i profanum” – napisali posłowie. W 2023 roku przypada 100. rocznica urodzin Jerzego Nowosielskiego.

 

źródło: Oficjalna strona Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/komunikat.xsp... (dostęp 09.01.2023r.)

 



Patroni 2023 roku. Fotografia z zasobów Systemu Informacyjnego Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.

Fotografia z zasobów Systemu Informacyjnego Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.